Stuwwal die zo’n 150.000 jaar geleden is ontstaan toen gletsjers zand en grind voor zich uit duwden
Het kenmerkt zich door afwisseling van zandvlaktes, heide, jeneverbessen en bossen
Openstellingsregels Het gebied is opengesteld voor bezoekers. Je kunt parkeren op de parkeerplaats van restaurant de Lemelerberg aan de Kerkweg 32 in Lemele.
Meer informatie & vragen Heeft u vragen over de Lemelerberg en Natura 2000? Stuur dan een e-mail naar Rien Heerdink, projectleider Natura 2000. Of neem contact op met Hans Dijkstra, beheerder van de Lemelerberg.
De Lemelerberg staat onder druk. De kwaliteit van de natuur neemt af en tegelijkertijd nemen de invloeden van buitenaf toe. Denk aan de groeiende industrie en landbouw en het toenemende verkeer. Daarom gaan we de Lemelerberg versterken. We maken het gebied weerbaarder voor de toekomst zodat de kwetsbare planten en dieren - denk hierbij zeker ook aan de insecten! - er kunnen blijven leven en wij ervan kunnen blijven genieten.
De Lemelerberg maakt deel uit van het Natura 2000-gebied Vecht Beneden Regge. Samen met diverse partijen, waaronder Provincie Overijssel, werkt Landschap Overijssel op de Lemelerberg aan het behoud van de biodiversiteit. Het doel is een gevarieerd heidelandschap met zandverstuivingen, verschillende heidevegetaties en jeneverbesstruwelen. De werkzaamheden worden tussen 2020 en 2024 in fasen uitgevoerd.
“We versterken de natuur en we maken tegelijkertijd de historische gelaagdheid van het landschap weer zichtbaar. De berg is terug in beeld.”
In 2021-2022 is het bos ten oosten van de Oude Raalterweg uitgedund en daarna een deel van de strooisellaag verwijderd. Het heidezaad dat nog in de grond zat, kiemt daardoor beter. Bij het ‘ravijn’ en bij het Theehuis zijn zogeheten heidecorridors aangelegd. Deze verbinden kleinere heidevelden met elkaar zodat dieren als het heideblauwtje en de zandhagedis elkaar weer kunnen bereiken. Ook zijn de stuifzandruggen op de zuidhelling vergroot.
Dit najaar gaan we voornamelijk verder aan de slag in het hart van Park 1813. Hier wordt de Natura2000-opgave gecombineerd met een aanpassing op het oorspronkelijke landschapsontwerp van Pieter Wattez. De afgelopen periode hebben diverse specialisten - zoals een landschapsarchitect, cultuurhistoricus en ecoloog - zich over het ontwerp gebogen. Dit heeft geleid tot een breed gedragen plan.
Stukken bos maken plaats voor twee heidecorridors, waarbij de oorspronkelijke lanen zoveel mogelijk intact blijven en worden versterkt. De gebogen paden worden aangelegd volgens een eerste niet-uitgevoerde ontwerpversie van Pieter Wattez rond 1918, met mooie vergezichten en doorkijkjes. Op die manier kunnen we in de geest van Pieter Wattez zowel beide heidecorridors als de beleving van het nationale vrijheidspark versterken.
Naast Park 1813 gaan we aan de slag met kleine stukken bij de camping De Lemeler Esch en op de Zuidhelling, in de buurt van het vakantiehuisje van Landschap Overijssel. In totaal verwijderen we in deze ronde 20 hectare bos en opslag. Na het verwijderen van de strooisellaag en de stobben, brengen we heidemaaisel en later ook kalk en steenmeel aan. Zo kan de heide hier weer goed gaan groeien. We zorgen dat we klaar zijn voor de vogels volgend voorjaar weer gaan broeden en de natuur de rust nodig heeft.
Heide ontwikkeling
De herstelde heide op de Archemerberg ontwikkelt zich al volop! Ook planten zoals bosbes en pilzegge profiteren van de heide uitbreiding en keren hier terug. De jeneverbesstruiken die er staan, groeien én kiemen weer dankzij meer licht en ruimte. En...nachtzwaluwen en boomleeuweriken hebben de weg terug ook gevonden. Ze vinden hier precies de leefomgeving waar ze zo van houden.
Kiemende heide Foto Nico Kloek
ontluikende heide Foto Mark Zekhuis
Verbeteren van de heide met steenmeel
Naast vermesting, verdroging en versnippering, is verzuring één van de grootste bedreigingen voor de natuur. Door de aanhoudende stikstofneerslag verzuurt de heide en de bodem. Als gevolg hiervan kunnen de aanwezige nutriënten in de bodem zoals kalium, calcium en magnesium, niet meer worden opgenomen. Om de heide weerbaarder te maken tegen verzuring, strooien we steenmeel over de heide uit. Met het uitstrooien van steenmeel dragen we voor een deel bij aan het verbeteren van de mineralenbalans in de bodem en creëren we een sterker heidelandschap. Maar om de verzuring duurzaam tegen te gaan, zal de uitstoot van stikstof teruggedrongen moeten worden.
Welke planten en dieren komen er voor op de Lemelerberg? Wie voert de natuurherstelmaatregelen uit? Waarom is heideontwikkeling belangrijk? Antwoorden op deze en nog veel meer 'veel gestelde vragen' vindt u hier! Staat uw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met de projectleider of beheerder . De gegevens vindt u in het kader bovenaan deze pagina.
“We versterken de natuur en we maken tegelijkertijd de historische gelaagdheid van het landschap weer zichtbaar. De berg is terug in beeld.”
