Project

Buitenlanden Langenholte

Kievitsbloemen Buitenlanden Langenholte
Kievitsbloemen Buitenlanden Langenholte   Foto Nico Kloek
N 52° 29.556' E 006° 12.077'

Ooit bestond een groot deel van Nederland uit moeraslandschap. Vandaag de dag ziet ons landschap er heel anders uit. Daarmee is ook steeds meer leefgebied verdwenen van dieren en planten die goed gedijen in die nattige en drassige graslanden. In de zomer van 2021 is Landschap Overijssel daarom gestart met natuurherstelmaatregelen in de uiterwaarden van de Vecht en het Zwarte Water. Dit gebied ten noorden van Zwolle maken we natter en natuurlijker.

Natuurherstel in de Uiterwaarden

Dit stuk uiterwaarde van de Vecht ten noorden van Zwolle is al sinds 1976 in eigendom van Landschap Overijssel. Het beheer van het gebied staat in het teken van het beschermen van de wilde kievitsbloem en er is ook ruimte voor gulden boterbloem, echte koekoeksbloem en de grote pimpernel. Dit natuurgebied is een van de tien natuurgebieden die Landschap Overijssel beheert die zo bijzonder zijn dat ze de Natura2000-status hebben gekregen. Deze natuurgebieden zijn erg kwetsbaar en hebben bescherming nodig. Dat we deze buitengewoon bijzondere natuur hebben in Overijssel, daar kun je trots op zijn!

“We maken het gebied weerbaarder voor de toekomst zodat de kwetsbare planten en dieren er kunnen blijven leven en wij ervan kunnen blijven genieten.”
Michiel Poolman, ecoloog Landschap Overijssel
Schetsontwerp Buitenlanden Langenholte - Eindbeeld

Kleurrijke resultaten natuurherstel

Het natuurherstel in Buitenlanden Langenholte waar we vorig jaar mee zijn begonnen leidt nu al tot mooie resultaten. Planten als het zandblauwtje, duifkruid, geel walstro, beemdkroon, steenanjer en hazenpootje geven inmiddels volop kleur aan het stroomdalgebied. Kleur met een verhaal, want de zaden van deze planten zijn afkomstig van de bekende historische begraafplaats Bergklooster, dat op een oude rivierduin ligt van de Overijsselse Vecht, op de Sint Agnietenberg.

Michiel Poolman, ecoloog van Landschap Overijssel, heeft ervoor gezorgd dat maaisel van deze begraafplaats in Buitenlanden Langenholte werd uitgereden, als onderdeel van de natuurherstelmaatregelen in dit gebied. In dat maaisel zaten zaden van allerlei planten. Met de beheerder van begraafplaats Bergklooster is afgesproken ook in andere natuurgebieden van Landschap Overijssel dit maaisel te verspreiden. Goed nieuws voor de bijen en vlinders, zoals het bruin blauwtje wat gek is op de nectar van deze planten.

Natuurontwikkeling Buitenlanden Langenholte, zomer 2022
Buitenlanden, zomer 2022 
Natuurontwikkeling Buitenlanden Langenholte, zomer 2022
Buitenlanden, zomer 2022 
Natuurontwikkeling Buitenlanden Langenholte, zomer 2022
Buitenlanden, zomer 2022 
Natuurontwikkeling Buitenlanden Langenholte, zomer 2022
Buitenlanden, zomer 2022 

Werk aan de winkel

Buitenlanden Langenholte staat onder druk. De kwaliteit van de natuur neemt af en de invloeden van buitenaf nemen toe. Denk aan de groeiende industrie en landbouw en het toenemende verkeer. Daarom gaan we de Buitenlanden versterken. We maken het gebied weerbaarder voor de toekomst zodat de kwetsbare planten en dieren er kunnen blijven leven en wij ervan kunnen blijven genieten. We combineren de Natura2000-maatregelen in Buitenlanden Langenholte met een aantal maatregelen die verband houden met de Kader Richtlijn Water (KRW) in opdracht van Rijkswaterstaat en het Waterschap Drents Overijsselse Delta. Een mooie samenwerking die tot extra kansen leidt voor de biodiversiteit!

Langenholte werkzaamheden - sept 21
Werkzaamheden, september 2021  Foto Gonny Sleurink
Werkzaamheden Buitenlanden, oktober 2021
Werkzaamheden, oktober 2021  Foto Nico Kloek

Een veilige kraamkamer

We versterken de hydrologie (de waterhuishouding) in het gebied. Dit doen we door geulen en sloten beter in te richten waardoor het overstromingswater van de rivier beter het gebied in kan stromen. We richten de geulen en oevers natuurlijker in zodat ze een veilige kraamkamer vormen voor vissoorten als de kwabaal, zeelt, bittervoorn en grote modderkruiper. Ook worden de oevers in het gebied natuurlijker gemaakt. Flauwer, waardoor de uitstroom van water uit het zwarte water en de Vecht wordt gestimuleerd. De omzoming van riet en lisdodden vormt vervolgens een mooie broedplek voor de roerdomp en andere rietvogels.

Lokaal worden stukjes geplagd en ingezaaid zodat de stroomdalflora optimaal kan ontwikkelen. We beschermen hiermee niet alleen de kievitsbloem, maar de hele plantengemeenschap waar de kievitsbloem in thuis hoort. Hier horen ook bloemen als gulden boterbloem, echte koekoeksbloem en grote pimpernel thuis.

Echte koekoeksbloem
Echte koekoeksbloem  Foto Mark Zekhuis
Kievitsbloem, Buitenlanden Langenholte Zwolle
Kievitsbloem  Foto Nico Kloek
Flora, Buitenlanden Langenholte
Duifkruid  Foto Nico Kloek

Waar gaan we aan de slag?

We voeren werkzaamheden uit aan de westkant en aan de oostkant van Buitenlanden Langenholte nabij de Kranenkolk, in de nabijgelegen Spiekpolder en in het iets zuidelijker langs het Zwarte Water gelegen gebied Holtenbroekerdijk. Bekijk de maatregelenkaart van het totale gebied en per deelgebied afzonderlijk via onderstaande downloads.

Planning

De werkzaamheden gingen in 2021 van start in Buitenlanden Langenholte. Aansluitend pakken we in de zomer van 2022 de werkzaamheden nabij de Kranenkolk, in de nabijgelegen Spiekpolder en in het iets zuidelijker langs het Zwarte Water gelegen gebied Holtenbroekerdijk op. De werkzaamheden in Holtenbroekerdijk kunnen eventueel nog iets later starten en lopen mogelijk door naar 2024. Tijdens de werkzaamheden beschadigen we dit kwetsbare gebied, bijzondere soorten en de bijzondere wilde kievitsbloemen zo min mogelijk.

Natuurontwikkeling Buitenlanden Langenholte, zomer 2022

Kleurrijke resultaten natuurherstel

Het natuurherstel in Buitenlanden Langenholte waar we vorig jaar mee zijn begonnen leidt nu al tot mooie resultaten. Planten als het zandblauwtje, duifkruid, geel walstro, beemdkroon, steenanjer en hazenpootje geven inmiddels volop kleur aan het stroomdalgebied.

Zwarte stern

Aan de slag in Spiekpolder en Kranenkolk

Deze zomer werken we in de Spiekpolder en Kranenkolk, boven Zwolle. We graven zorgvuldig drie geulen, zo kan de Vecht beter dit gebied in- en uitstromen en wordt het weer natter en natuurlijker. Goed nieuws voor kwabaal, bittervoorn, zwarte stern en grote karekiet!

 Buitenlanden Langenholte

Natuurherstel Buitenlanden Langenholte voorlopig klaar

Eind november vertrokken de laatste graafmachines uit de Spiekpolder. Met het afronden van de werkzaamheden in de Spiekpolder en de Kranenkolk is het natuurherstelprogramma in dit uiterwaardengebied ten noorden van Zwolle voorlopig afgerond.

Buitenlanden Langenholte Zwolle

Wilde kievitsbloem

De kievitsbloem is behoorlijk kritisch. Ze heeft de inundatie (ofwel het periodiek onder water staan) van een regenwaterrivier nodig. Nu is dit in alle uiterwaarden het geval, maar de hoeveelheid en duur van de inundatie komt nogal nauw voor de kievitsbloem. In de Buitenlanden is dit precies goed. De kievitsbloem wordt voornamelijk bestoven door hommels en zandbijen. De bloem bloeit vrij vroeg, de tweede helft van april, en is afhankelijk van insecten die in deze relatief koude maand kunnen vliegen. De hommel is zo een insect dat zichzelf, trouwens als enige insect, kan warm houden dankzij zijn ‘vachtje’ en door zijn vleugelspieren te bewegen. Een kievitsbloem doet er acht jaar over om te groeien tot bloeiende plant en kan vervolgens 50 (!) jaar oud worden. Vanaf eind juni zijn de zaadjes rijp, die via het rivierwater verplaatsen naar nieuwe kiemplekken.

otter, Jacob van der Weele

De otter

De otter behoort tot de familie van marterachtigen en alleen als de kwaliteit van het zoetwater erg goed is, kan de otter overleven. De otter heeft een sterk ontwikkelde neus (1000 x sterker dan die van de mens!), zeer gevoelige snorharen en stevige wenkbrauwen die, vooral in troebel water, gebruikt worden als voelsprieten. Een grote mannetjesotter kan wel 1,5 meter lang worden (incl. staart). De otter zie je bijna nooit omdat hij schuw is en meestal 's nachts actief.

Schakel marketing cookies in om deze content te tonen

Voor video's maken we o.a. gebruik van YouTube. YouTube plaatst cookies voor het weergeven van relevante video's.

Cookie-instellingen

Schakel marketing cookies in om deze content te tonen

Voor video's maken we o.a. gebruik van YouTube. YouTube plaatst cookies voor het weergeven van relevante video's.

Cookie-instellingen

Meer informatie

Wilt u meer weten over de maatregelen voor natuurherstel die we gaan uitvoeren? Bekijk dan onze gebiedskaarten hierboven. Wilt u op de hoogte blijven van dit project en de geplande werkzaamheden? Dat kan! Meldt u hier aan voor onze verzendlijst van onze nieuwsbrieven.

Buitenlanden Langenholte

Meer lezen over dit prachtige natuurgebied?

Klik hier

Laatste updates uit de IJsseldelta

Steun Het Overijssels Natuurfonds!

Maak Overijssel groener en gezonder. Al vanaf €7,50 bescherm jij één vierkante meter natuur.

Help mee!