Op steeds meer plekken in Overijssel zie je velden met lelies. In vele gevallen gaat het om grond van agrariërs die deze verpachten aan een lelieteler tegen een forse pachtprijs. Lucratief voor de pachter maar voor de natuur en de maatschappij heeft dit zeer negatieve gevolgen. Wij vragen de provincie om in de landbouwvisie aandacht te hebben voor de schadelijke gevolgen van de sierbloementeelt.
Bedreiging van sierbloemtelers
Stoppende boeren houden hun gronden vaak in eigendom en kiezen voor verpachten. Een lelieteler die een forse pachtprijs neerlegt voor het gebruik van het land is dan moeilijk te weerstaan, ziet directeur bestuurder Michael Sijbom. Voor de natuur en de maatschappij heeft dit zeer negatieve gevolgen. Het gaat vaak om bedrijven die een hoog rendement uit een klein stukje grond willen halen. Die vernielt de bodem door te draineren, veel water te verbruiken en door continu middelen te spuiten die het bodemleven doden. De enorme hoeveelheid gewasbescherming- en bestrijdingsmiddelen heeft onder andere negatieve effecten op de biodiversiteit in de natuurgebieden.
Verduurzaming agrarische sector
Goed voor de economie is de lelieteelt ook niet, want er is alleen een kleine groep ondernemers die een flinke boterham verdient aan de export van deze lelies. En aan de voedselvoorziening dragen deze bloemen ook niet bij. Het zou beter zijn dat vrijkomende gronden lokaal worden verpacht en zo bijdragen aan de verduurzaming van de agrarische sector. “Het rondreizende circus van sierbloementelers is één van de grootste bedreigingen voor het platteland,” zegt Sijbom. “Zowel voor de natuur als voor het noaberschap.”
“We moeten naar een samenleving waarin natuur en gebruik ervan in evenwicht zijn. En dat betekent nee zeggen tegen lelietelers in Overijssel.”
Meer evenwicht
Uit CBS-data blijkt dat op akkers met lelies jaarlijks zo’n 25 keer meer bestrijdingsmiddelen worden gespoten dan op akkers met aardappels, bieten of maïs. Die middelen blijven niet op de akkers liggen, maar verdwijnen in de sloot en worden kilometers verderop teruggevonden. Drinkwaterbedrijven hebben steeds meer moeite om het water te zuiveren. Landschap Overijssel ziet ook het negatieve effect op de biodiversiteit in de natuurgebieden. Sijbom: “We moeten naar een samenleving waarin natuur en gebruik ervan in evenwicht zijn. En dat betekent nee zeggen tegen lelietelers in Overijssel.”
Gerechtelijke uitspraken
Twee gerechtelijke uitspraken in het voorjaar van 2024 hebben mogelijk grote consequenties voor de sierteelt in Nederland. Op 25 april heeft het Europese Hof van Justitie geoordeeld dat de manier waarop Nederland de toelating van bestrijdingsmiddelen uitvoert in strijd is met de wet. Op 8 mei heeft de kortgedingrechter het gebruik van bestrijdingsmiddelen voor lelieteelt
naast een woonwijk in Sevenum verboden.
