Van oudsher worden voor de boerderij knot- of leilindes geplant om in de warme zomermaanden dienst te doen als zonnescherm. Als in de winter de takken kaal zijn, valt het zonlicht juist op speelse wijze naar binnen. Leilinden zijn van oorsprong natuurlijke zonneschermen. In de zomer houden ze de zon tegen en blijft het heerlijk koel in huis. In de winter laten ze het zonlicht door en profiteer je van de warme stralen op koude dagen.
Planten
Plant om een knot- of leilinde te vormen een gewone boom. Knip alle takken die naar voren en naar achteren wijzen af. Snoei de laagste takken tot zo’n 2 meter boven de grond af. Ga pas knotten als de armen lang genoeg zijn. Na verloop van tijd ontstaan er vele armen en vuisten. Als de boom ouder wordt, laat hij zijn takken zakken. Het is dus belangrijk dat de takken in het begin schuin omhoog wijzen. Ook de paardenkastanje, es of iep is geschikt als zonnescherm.
Omvormen
Veel knot- en leilindes zijn echte karikaturen, elke boom is anders. Vroeger kon je aan de vorm zien welke boerderij erachter schuil ging. Tegenwoordig zijn leilindes kant en klaar te koop in het tuincentrum. Vaak zijn deze kant en klare varianten veel te laag voor een boerderij. De zon schijnt er overheen, waardoor de functie van zonnescherm verloren gaat. Ook belemmert een te lage knot- of leilinde het uitzicht vanuit de boerderij. Door ze om te vormen (bevrijden!) tot een knotlinde, komen de verhoudingen tussen boom en boerderij beter uit, behoud je uitzicht vanuit de boerderij en hoef je geen zonnescherm aan de gevel te maken.
