Project

Natuurversterking Boetelerveld

Boetelerveld, vochtige heide
Boetelerveld, vochtige heide  Foto Nico Kloek
N 52° 29.556' E 006° 12.077'

Het gebiedsproces is afgerond. Alle ingrepen, binnen en buiten het Boetelerveld, zijn uitgevoerd. De paden en de wegen zijn weer begaanbaar en de rijplaten zijn weg. De natuurontwikkeling ziet er bemoedigend uit. Maar… het herstelproces is een lange weg. Hoewel we goede resultaten zien in het Boetelerveld, zijn er nog interne maatregelen mogelijk die positief effect zullen hebben. Daar zijn nu de middelen voor beschikbaar gesteld door de Rijksoverheid met de landelijke regeling Versneld Natuurherstel. Hiermee kunnen agrariërs, natuurbeschermingsorganisaties en particulieren subsidie aanvragen voor extra maatregelen met een gunstig effect op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Landschap Overijssel maakt gebruik van deze regeling om een aantal terreinen nog een extra impuls te geven. Om het al in gang gezette natuurherstel te versterken en sneller resultaat te halen.

Wat gaan we doen?

We zijn na het broedseizoen van 2023 begonnen met de extra werkzaamheden. Het terrein was in december vorig jaar zo nat, dat we het werk voor de winter niet hebben kunnen afronden. Dat gebeurt nu deze zomer. We starten het werk op in de week van 19 augustus en verwachten met 5 weken klaar te zijn. We pakken het werk weer op waar we vorig jaar gestopt zijn. We werken op meerdere plekken tegelijk:

  • We verbeteren de wandelroute zodat wandelaars ook als het erg nat is, hun wandeling kunnen vervolgen.
  • We plaatsen twee duikers om de natuurlijke oppervlaktewaterstromen te herstellen.
  • We dempen drie greppels met leemhoudend zand.
  • We belemen drie kamsalamanderpoelen.
  • We ruimten de bomen en takken op die nog in het gebied liggen en schrapen op deze plekken de voedselrijke toplaag af.
  • We strooien kalk, steenmeel en heidemaaisel.
  • In het plantseizoen planten we bomen aan voor het landbiotoop van de kamsalamander.

We voeren deze werkzaamheden uit om de natte heide en blauwgraslanden in het Boetelerveld te versterken. Daarnaast zorgen we voor verbetering van het leefgebied van de kamsalamander. Kan het Boetelerveld het daarna alleen af? Nee. Ondanks dat we hier wel naar streven, zal het Boetelerveld, zeker in de eerste jaren, actief beheerd moeten worden met dieren, mensen en machines. De provincie blijft de Natura 2000-doelen monitoren. Vallen de resultaten tegen, dan sturen we bij. En als zich opnieuw kansen voordoen voor natuurversterking in het gebied, dan benutten we die. Want alleen een sterke, toekomstbestendige natuur, waarvan het systeem onder- én bovengronds in balans is, is opgewassen tegen de externe invloeden zoals klimaatverandering, de te grote hoeveelheid stikstof en verdroging.

Zorgvuldig te werk

De uitvoerders van het werk houden zich aan het zogeheten ecologisch werkprotocol. De machinisten en chauffeurs die in het Boetelerveld werken, krijgen vooraf een duidelijke instructie van de ecologen van Landschap Overijssel en de aannemer. Doordat we buiten het broedseizoen werken, verstoren we geen vogels. Door de warme temperaturen zijn amfibieën en reptielen mobiel en kruipen naar veilige plekken. De verstoring op de natuur is dus minimaal. Om de bodem te beschermen, leggen we waar nodig rijplaten neer.

Om verstoring voor omwonenden zo minimaal als mogelijk te houden, voeren we de stammen en strooisel via de westelijke (hoofd) ingang en de Schoonhetenseweg af. De parkeerplaats bij de westelijke ingang blijft normaal bereikbaar. Tijdens de werkzaamheden kan het voorkomen dat er – door het laden van kaphout – tijdelijk minder parkeerplekken beschikbaar zijn. Ook de wandelpaden blijven normaal geopend. Nadat het werk is afgerond, controleren we de wandelroute en knappen deze waar nodig op.

Vroege Glazenmaker
Vroege Glazenmaker   Foto Jacob van der Weele
Blauw grasland
Blauw grasland  Foto Mark Zekhuis
Natte heide
Natte heide  Foto Mark Zekhuis
Kamsalamander
Kamsalamander  Foto Mark Zekhuis
Roodborsttapuit
Roodborsttapuit  Foto Annie Keizer
Kamsalamander

Lees hier de meest actuele nieuwsbrief

Juli 2024

Blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen in het Boetelerveld

  • Ontvang onze nieuwsbrief Natuurversterking Boetelerveld en meld je aan.
  • De eerder verschenen nieuwsbrief (februari 2023) lees je hier.
  • Lees hier de publicatie over het Boetelerveld in het magazine Natuurlijk Overijssel (editie december 2023)

Veelgestelde vragen

  • De aanwezige natuur in het Boetelerveld versterken. We doen dit door de oppervlakte blauwgrasland en natte heide te vergroten, de lokale waterhuishouding te verbeteren (dit is ook goed voor blauwgrasland en natte heide) en de leefomstandigheden voor de kamsalamander te verbeteren.

    Dankzij een uitgebreid gebiedsproces zijn er al in 2020/2021 op grote schaal maatregelen uitgevoerd om de natuurwaarden in het Boetelerveld te behouden en versterken. We zijn in 2023 gestart met een aantal aanvullende ingrepen in het gebied, om de herstellende natuur extra te ondersteunen. Deze werkzaamheden ronden we dit jaar af. Concreet hebben we dan:

    • Bos en bomen weggehaald
    • Loofhout aangeplant voor de kamsalamanders
    • Het vochtige heidelandschap meer open gemaakt
    • Enkele greppels in het gebied gedicht
    • Wandelpad verbeterd en een stuk winterwandelpad gecreëerd
  • In totaal zijn we enkele maanden bezig, waarvan het overgrote merendeel in 2023 is uitgevoerd. We starten weer op in de week van 19 augustus 2024. Heel simpel gezegd, gaan we dan verder waar we vorig jaar geëindigd zijn. Soms moeten we nog iets uitvoeren en soms nog iets opruimen of afronden. We hebben vijf weken voor het afronden van de werkzaamheden gepland en in het plantseizoen worden de struiken en bomen aangeplant. Maar dit is uiteraard afhankelijk van de weers- en terreinomstandigheden.

  • Het gebiedsproces is inderdaad afgerond. Dat heeft geresulteerd in het uitvoeren van externe maatregelen buiten het Natura 2000-gebied en interne maatregelen in het Natura 2000-gebied.

    De werkzaamheden die toen zijn uitgevoerd, zijn voldoende om het beoogde natuurherstel te kunnen bereiken. Deze nieuwe ingrepen zijn daar een aanvulling op. We voeren ze uit om de in de vorige ronde uitgevoerde ingrepen, en de herstellende natuur, verder te versterken.

    De Rijksoverheid heeft de landelijke regeling Versneld natuurherstel in het leven geroepen. Hiermee worden agrariërs, natuurbeschermingsorganisaties en particulieren gesteund bij het uitvoeren van extra maatregelen met een gunstig effect op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Landschap Overijssel maakt van deze regeling gebruik om een aantal terreinen, waaronder het Boetelerveld, een extra impuls te geven. Concreet: om het al in gang gezette natuurherstel te versterken en sneller resultaat te halen.

  • Nee. De werkzaamheden die in de vorige ronde zijn uitgevoerd, waren maatwerk. Het uitgangspunt van het gebiedsproces Natura 2000 Boetelerveld was om de daarin vastgestelde natuurhersteldoelen te bereiken met zo min mogelijk impact op de omgeving.

    We maken voor deze ronde gebruik van de regeling Versneld natuurherstel van de Rijksoverheid. Deze stelt agrariërs, natuurbeschermingsorganisaties en particulieren in staat subsidie aan te vragen voor extra interne (ín het natuurgebied) maatregelen met een gunstig effect op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. We hebben bekeken of, en zo ja waar, in onze Natura 2000-terreinen dergelijke maatregelen mogelijk zijn. Hieruit kwam onder andere het Boetelerveld naar voren. De ingrepen die we dit jaar doen, zijn dus nieuw en aanvullend op het in de vorige ronde uitgevoerde natuurherstel.

  • Minimaal. Bij de uitvoering volgen we een ecologisch werkprotocol. Dit betekent dat we vooraf controleren welke planten en dieren aanwezig zijn en hoe we deze ontzien tijdens het werk. Zijn er bijvoorbeeld bijzondere of beschermde planten of dieren aanwezig dan zetten we deze locaties af. Hier voeren we vervolgens geen werk uit. De planten en dieren in het gebied lopen zo geen onnodig risico.

  • Nee. We hebben voor deze aanvullende werkzaamheden in 2023 bomen weggehaald. In 2024 ruimen we de bomen op die al gezaagd zijn maar we niet meer uit het gebied konden krijgen in verband met de vele regen. Er worden in 2024 niet opnieuw bomen gezaagd.

  • Een natuurbeheerder is nooit klaar. De natuur in Nederland staat onder druk, en de invloeden van stikstof, klimaat en recreatiedruk zijn erg groot. Zo lang dit zo is, zal de natuur hulp nodig hebben om gezond te blijven. We streven naar een natuurlijk en robuust systeem. Tot we dit hebben bereikt, zullen we geregeld natuurversterkende maatregelen en overgangsbeheer uitvoeren.

  • Het afvoeren van stammen en strooisel – door trailers en trekkers met dumpers – gebeurt via de westelijke (hoofd) ingang en de Schoonhetenseweg. In het Boetelerveld brengen zogeheten loaders het kaphout naar een depot bij dezelfde ingang. Daar wordt het overgeladen en verder afgevoerd.

    De parkeerplaats bij de westelijke ingang blijft normaal bereikbaar. Tijdens de werkzaamheden kan het voorkomen dat er – door het laden van kaphout – tijdelijk minder parkeerplekken beschikbaar zijn.

    Ook de wandelpaden blijven normaal geopend. Waar nodig leggen we aparte ‘rijplatenbanen’ in het veld, om te voorkomen dat we de bodem beschadigen. Nadat het werk definitief is afgerond, controleren we de wandelroute en knappen deze waar nodig op.

  • Nee. De maatregelen zorgen ervoor dat het lokaal, dus ín het gebied, natter wordt en niet daarbuiten.

  • Wij monitoren de ontwikkeling. Dit doen we de aankomende jaren veelvuldig. De provincie Overijssel is ervoor verantwoordelijk om het meten van het natuurherstel uit te voeren. Deze metingen vinden al enige jaren plaats.

  • Ja, doordat we ook intensief overgangsbeheer uitvoeren. Op enig moment schalen we ook weer af, omdat de ‘nieuwe natuur’ dan robuust genoeg is om ook zonder apart overgangsbeheer (maar met wel met regulier beheer) in stand te blijven.

  • Biodiversiteit is van levensbelang voor ons allemaal. Door de diversiteit aan planten en dieren hebben we schone lucht, fris water, voedsel en grondstoffen voor huisvesting, kleding, brandstof en medicijnen. Helaas sterven er ontzettend veel planten en dieren uit. Met het wegvallen van een plant- of diersoort, ontstaat een gat in de keten en dit zal weer effect hebben op andere plant- en diersoorten. En dit gaat door, tot de planten- en dierenwereld als een kaartenhuis in elkaar valt. Dit is een zeer grote bedreiging voor ál het leven op aarde. In de Natura 2000-gebieden overleven specifieke planten en dieren die nog maar weinig leefruimte hebben en dreigen uit te sterven. Daarom zetten we alles op alles om deze soorten te beschermen.

Mocht je andere vragen hebben? Neem dan gerust contact op met Bettine Baas. Haar gegevens vind je bovenaan deze pagina.

Contact
Steun Het Overijssels Natuurfonds!

Maak Overijssel groener en gezonder. Al vanaf €7,50 bescherm jij één vierkante meter natuur.

Help mee!