Beenbreek. Wie in de herfst in het Dal van de Mosbeek wandelt, kan hem zien. Fier staat de plant met zijn oranjerode vruchten overeind, terwijl alles om hem heen aan het verdorren en instorten is. Beenbreek is gevoelig voor verdroging, heeft landschap nodig dat niet verstoord is. Als je de plant ziet, dan gaat het met de waterhuishouding de goede kant op!
Je hoeft er niet naar te zoeken in het Dal van de Mosbeek, want er staan duizenden. En weet: dit is niet op veel plaatsen in ons land te zien. De oranjerode vruchten van beenbreek zijn in de herfst als z’n heldergele bloemen in de zomer. In het Dal van de Mosbeek staan ze volop. Ook elders gaat het de goede kant op, dankzij maatregelen om de natuur te herstellen.
Beenbreek: in kalkarm gebied
Beenbreek dankt zijn onsympathieke naam aan de schapen en koeien die hun poten braken op plekken waar hij groeide. Dat lag natuurlijk niet aan de plant, maar aan z’n groeiplaats: venige, kalkarme gebieden, waar het flink nat is. Het zit er vol gaten, waar je zo in wegzakt. De nood moet wel hoog zijn, als je als boer daar je vee laat grazen. En om dan die plant op te zadelen met zo’n naam.
“Beenbreek is erg gevoelig voor verdroging. Wat ie nodig heeft, is een landschap dat niet verstoord is. En als je hem ziet staan, dan weet je dat het met de waterhuishouding de goede kant op gaat.”
Gezelschap
Beenbreek is geen makkelijke kostganger. Behalve een venige ondergrond met een lage zuurgraad, heeft hij grondwater nodig waar hij wat mineralen uit kan halen. Dat kan als het grondwater net onder het maaiveld van hoog naar laag afstroomt. Waar beenbreek groeit, zie je vaak ook gagel en gevlekte orchis. Je moet hem dan ook zoeken in blauwgrasland, vochtige heide en beginnend hoogveen. Als je beenbreek ziet, is het raadzaam om ook uit te kijken naar andere bijzondere planten. Waar het goed gaat met beenbreek zie je ook de aardbeivlinder en het geelsprietdikkopje opduiken, net als de noordse witsnuitlibel en de venwitsnuitlibel.
Goede kant op
Behalve in het Dal van de Mosbeek zijn er nog een aantal gebieden van Landschap Overijssel waar je beenbreek tegen kunt komen: Bergvennen, Brecklenkampse Veld, Boetelerveld, Aamsveen en Wierdense Veld. De dichtheden in deze gebieden zijn echter lang niet zo groot als in het Dal van de Mosbeek. Dat het daar zo goed gaat, is te danken aan het herstel van het beekdallandschap, inclusief de waterhuishouding.
