Stuwwalroute

Watermolen Bels

De molen van Bels is een bovenslagmolen uit 1725. Thans is er een restaurant in de molen gevestigd. In de 18e en 19e eeuw was de molen, zoals bijna alle watermolens in dit gebied in gebruik als papiermolen. In 1845 werd op de noordelijke beekoever een cichoreimolen gebouwd.

Watermolen Frans

Net als Bels een bovenslagmolen uit 1725, gebouwd als papiermolen. In 1870 werd de stuwvijver aangelegd en werd de molen ingericht als korenmolen. Na een jarenlang verval werd de molen in 1969 gerestaureerd. In de molen is een expositie te zien over het Dal van de Mosbeek.

Braamberg, Haamberg, Tutenberg

De Braamberg, Haamberg en de Tutenberg zijn sterk glooiende gebieden, met hun bossen en bevinden zich ten zuiden van de Hooidijk Vasse.

Vasserheide, Vassergrafveld & Haarlergrafveld

Ten zuiden van Vasse gaat men het zandpad in tegenover de kruising Beekzijdeweg en Rietboerweg, hier ligt dit uitgestrekte heide- en bosgebied.

Braamberg

De Braamberg is een 76 meter hoge heuvel gelegen tussen de Tutenbergweg in het noorden en de Braambergweg in het zuiden.

Haarlergrafveld

Het Haarlergrafveld is gelegen aan het "Lädderken" tussen Tubbergen en Ootmarsum. Dit natuurgebied behoort tot een der oudste bezittingen van het Overijssels Landschap.

Britse vliegeniers memorial

Het monument is opgericht ter nagedachtenis aan vier Britse vliegers die zijn omgekomen toen hun gevechtsvliegtuig op 6 november 1940 in het dorp is neergestort.

Joodse Begraafplaats Ootmarsum

De begraafplaats dateert van circa 1786. De grafstenen die bewaard zijn gebleven beslaan een periode van 1814 tot 1928.

Molen van Oude Hengel

De Molen van Oude Hengel is een stenen korenmolen in Ootmarsum. In 1872 is de huidige stenen molen gebouwd, nadat de houten romp uit 1866 in vlammen is opgegaan. Vanaf 1911 tot 2010 is de molen met bakkerij, winkel, café en houtzagerij in het bezit van de familie Oude Hengel.

Landkruis op 'n Boaken

In 1738 werd de Ageler Es getroffen door hevig onweer; de hele oogst ging verloren. De boeren waren ervan overtuigd dat God hen strafte voor hun gebrek aan naastenliefde. Daarom werd vanaf 1739 jaarlijks op de eerste maandag na Beloken Pinksteren brood uitgedeeld aan de armen.

Een 13-tal boeren, erfgenamen of aandeelhouders van de marke Agelo kwamen via zandwegen en paadjes over de glooiende esgronden aangelopen. Elke boer had een groot roggebrood bij zich, dat hij aan een stok gestoken over de schouder meedroeg. Voor het uitdelen werd er gebeden door een van de boeren.

De Hunenborg

De Hunenborg is een ringwalburg en dateert uit circa 1050. Het geheel bestaat uit de beboste restanten van een hoofdburcht en een voorburcht die nauwelijks nog zichtbaar is. Naast de grote burg is er op de Hunenborg ook nog een kleine of lage burg.

H. Plechelmuskerk

De huidige St. Plechelmuskerk stamt uit 1940, het vervangt de waterstaatskerk uit 1842. Het robuuste gebouw, naar ontwerp van C. Hardeman is uitgevoerd in een aan de Delftse School verwante bouwstijl.

Het is een kruiskerk, opgetrokken in gele machinale baksteen onder een met rode Romaanse pannen gedekt geknikt zadeldak.

Havezathe het Everloo

Havezathe is een verouderde term voor (ridder) hosfstede, hof of hoeve, oftewel grote behuizing met landerijen. In de 13e eeuw bestond het Everloo uit een jachtslot met gracht en het naastgelegen Bouwhuis. In 1881 werd het jachtslot afgebroken. In het Bouwhuis is thans een restaurant gevestigd.

De Paasberg

Natuurgebied gelegen in De Lutte, gevarieerd landschap. Stuwwal midden in het coulisselandschap. Heerlijk fietsen en wandelen door dit gebied.

Galg op de Loabult

Deze galg staat op de Loabult (hoogte met bos). Tot enkele eeuwen terug werden hier doodvonnissen voltrokken. De terdoodveroordeelden bleven soms dagenlang hangen, om voorbijgangers te waarschuwen op het rechte pad te blijven. Daarna werden ze begraven op het naastgelegen vrömdenkerkhof.

Sproakstee

Een oud Twents woord voor vergaderplek. De Sproakstee was in de tijd dat de Lutter Marke bestond de plek waar de Marke vergaderde. Boeren die tot de Marke de Lutte behoorden kwamen hier bijeen om te vergaderen over de situatie van de Marke, om nieuwe regels vast te leggen en oude te handhaven.

Erve Middelkamp

Erve Middelkamp is een typisch Twents boerderijcomplex. Textielbaron H.J. Ten Cate bracht de hooischuur uit 18e eeuw in 1970 van Erve Mittendorf in Fleringen naar Erve Middelkamp in De Lutte. In Twente verhuisden schuren wel vaker van het ene naar het andere erf.

Koepel op de Tankenberg

Het zeshoekige koepeltje op landgoed Egheria dateert oorspronkelijk van rond 1840. In 1955 herbouwt de bekende Twentse architect Jan Jans de inmiddels vervallen koepel. De koepel is dan in bezit van textielbaron H.J. Ten Cate.

Mariakapel Tankenberg

Op een fraaie plek gelegen Mariakapel die door de textielfamilie Gelderman is gebouwd uit dankbaarheid dat Oldenzaal vrijwel ongeschonden uit de oorlog is gekomen en ter herdenking aan drie oorlogsslachtoffers. Deze kapel is ingewijd op 29 augustus 1948.

Kalheupinkpark

De naam Kalheupink komt van "kale heugte" (hoog gelegen weide.) Het park ligt op een heuvel, ten zuiden van de bekende Tankenberg. De familie Gelderman gaf opdracht voor het aanleggen van de tuin rond 1869. Het tuinarchitectenbureau van Dirk Wattez voerde de opdracht uit.

Later, in 1913 heeft Leonard Springer het park gereorganiseerd en een rozentuin toegevoegd.