Rolstoelpad Lemelerberg

De Lemelerberg

De oorsprong van die bergachtige natuurreservaat ligt een flink eind terug in de tijd, in de voorlaatste ijstijd, ruim 150.000 jaar v. chr. baanden metersdikke gletsjers zich via Scandinavië een weg naar zuidelijke oorden.

Gletsjers

Met ongekende kracht werd zand en grind door deze gletsjers vooruitgeschoven. Ten oosten en westen van de huidige Bemelerberg kropen ijstongen langzaam omhoog. De gletsjers duwden als reusachtige bulldozers de bevroren grond opzij.

Stuwwallen

Op die manier ontstonden in het landschap hoge stuwwallen ontstaan door gekantelde bodemlagen waaronder de Lemelerberg. Op de berg ligt een Dikke Steen, een enorme zwerfkei die meer weg heeft van een rots in een door bomen omringde kuil.

Graniet

Onderzoek maakte duidelijk dat het gaat om een steen van een Zweedse granietsoort. De stenen leeuw achter het restaurant is het symbool van de Nederlandse onafhankelijkheid in 1813 na de Franse tijd. Dit standbeeld staat er sinds 1813.

Speelbos

Boven op de Lemelerberg, vlakbij het restaurant, kun je heerlijk spelen in speelbos 'In het hol van de leeuw'. Er is van alles te beleven. Klim naar een hoge boomstoel, zwaai aan de touwen, verstop je in de boomhut of kruip door rioolbuizen.

Hangmatten

Moe van het spelen? In het bos hangen hangmatten waar je lekker in kunt liggen. Het speelbos is leuk voor kinderen van 4 tot 12 jaar.

Rode leeuw

Hoog op zijn sokkel zit de rode leeuw. Hij waakt over de Lemelerberg en kijkt uit over Park 1813. Maar wat doet die leeuw daar?

Hoop voor arme stedelingen

In 1893 ging het slecht in de Nederlandse steden. Grote gezinnen leefden in armoede in kleine ongezonde huizen. De 'Oranjebond van Orde' wilde de arme stedelingen hoop bieden om aan het troosteloze bestaan in de stad te ontsnappen.

Park 1813

De Oranjebond kocht ‘woeste’ gronden aan om deze te laten bewerken door arme arbeiders uit de steden. Hier werd door de bond herinneringspark 'Park 1813' aangelegd ter ere van het 100 jarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden in 1913.

Waakhond

Rechte lanen met namen van de leden van de bond en slingerende paden werden aangelegd door arbeiders uit de steden. De leeuw werd geplaatst als symbolische 'waakhond' van de Oranjebond van Orde. Hij kijkt via een rechte laan uit over het park richting het sterrenbos.

Jeneverbes

Op de Lemeleberg zie je her en der jeneverbessen tussen de heide. Jeneverbesstruiken houden van arme zandgrond, zoals je die hier vindt.

Bedreigde soort

Deze bedreigde inheemse coniferensoort is in de streek bekend onder de naam 'Dampol'n'. De jeneverbes spreekt tot de verbeelding. Zodra de schemer invalt, lijken de struiken beangstigend veel op silhouetten

Verjongen

Zo traag als een jeneverbes groeit, plant hij zich ook voort. Pas 3 jaar na bestuiving komen er rijpe bessen en die kiemen vrijwel niet. In Nederland heeft de jeneverbes een halve eeuw lang bijna geen kiemplanten voortgebracht. De laatste 10 jaar verschijnen gelukkig weer nieuwe planten.

Sterrenbos

Onderdeel van Park 1813 is het sterrenbos: acht paden komen samen in het middelpunt en vormen zo een ster. Vroeger diende zo'n sterrenbos vaak voor de jacht. Vanuit het midden had je goed zicht op overstekend wild.

Herstel park

Dit sterrenbos werd niet aangelegd voor de jacht, maar vanwege de aantrekkelijke vorm. In 2013 is park 1913, inclusief sterrenbos, hersteld door Landschap Overijssel. Ook de 'Gedachtenishoek', in het hart van het sterrenbos, is in ere hersteld en heeft nu de naam 'Levensbos'.

'Levensbos'

Sinds 2013 kun je in de Gedachtenishoek, net als 100 jaar geleden, een mooi of verdrietig moment gedenken. Een plek om naar terug te keren of gewoon een goed gebaar voor een groene toekomst. Hiermee is het sterrenbos een plek voor bezinning, gedachtenis en reflectie geworden.

Groen gedenken (open de link)

Zandhagedis

Als je op zonnige plekken hier een reptielachtige ziet wegschieten in de heide, heb je grote kans dat het de zandhagedis is. Zand of droge hei, dat is waar de zandhagedis van houdt.

Grootste hagedis

De zandhagedis is de grootste hagedis van Nederland. Zijn lengte inclusief staart is ongeveer 16 tot 20 centimeter. Het wijfje heeft donkerbruine flanken met een rij lichte, donkeromrande vlekjes en een lichtbruine rug. De mannetjes hebben groene flanken en buik.

Jager

De zandhagedis jaagt op alles wat beweegt en in zijn bek past. ’s Nachts en als het koud en vochtig is, schuilt hij in een holletje. De wijfjes leggen hun eitjes in het zand, zodat de zon ze kan ‘uitbroeden’. De konijnen zorgen ervoor dat er nog zandige stukken te vinden zijn in dit gebied.

'Eiafzetplekken'

Een speciale groep vrijwilligers van De Vliegende Brigade helpt de zandhagedis een handje en maakt op verschillende plekken 'eiafzetplekken' op de Lemelerberg. En die plekken zijn volop in gebruik! Ben je hier in de zomer? Let dan goed op; je ziet regelmatig zandhagedissen op en langs de paden.

Klapekster

In de eenzame bomen op de heide zit regelmatig de klapekster te loeren op zijn prooi. Deze zangvogel gedraagt zich als een roofvogel. Hij vangt hagedissen, veldmuizen, kleine vogels en grote insecten.

Takvork

Zie je een hagedis in een 'takvork'? Dat is het werk van de klapekster. Hij heeft de gewoonte zijn soms nog levende prooien aan doornen of prikkeldraad te prikken; zo bewaart hij zijn voedselvoorraad.