Haaksbergen waterpark Lankheet

Vloeiweiden

Het open stuk weiland aan je rechterhand is een vloeiweide. Het maakt onderdeel uit van een eeuwenoud en ingenieus bemestingssysteem. Vroeger, toen er nog geen kunstmest was, moesten de boeren creatieve oplossingen bedenken om hun land vruchtbaar te houden.

Kalk en mineralen

De boeren in dit gebied ontdekten al in de middeleeuwen dat het water uit de beken veel voedingsstoffen bevatte, zoals kalk en mineralen. Om die belangrijke stoffen op hun land te krijgen bedachten ze een slim systeem: het vloeiweidesysteem.

Wallen, dammen, greppels

Met behulp van wallen, dammen, greppels en watergangen leidden ze het voedselrijke water uit de beek naar hun weidegronden en lieten die overstromen. Zo verbeterde de vruchtbaarheid van de grond, waardoor het gras sneller groeide en de koeien er hun buik vol konden eten.

Watergang

Het water dat het pad kruist, is een watergang; een kanaaltje dat ervoor zorgt dat het water naar de vloeiweide stroomt en ook weer afgevoerd wordt.

Niet bevroren

Waarschijnlijk werden alle weiden die je op deze route tegenkomt, vroeger zo bevloeid. Het was niet alleen een handige manier om de grond vruchtbaarder te maken, maar het hielp ook om de weide bij vorst niet te laten bevriezen.

Natuurlijk bestrijdingsmiddel

Op een weide die niet bevriest, kan het gras vroeger in het voorjaar groeien en zo kan de boer eerder hooien. Hooi was in de wintermaanden, als de koeien op stal stonden, belangrijk voedsel voor de koeien. Bevloeien had bovendien nóg een voordeel: het water joeg schadelijke insecten en mollen weg.

Kunstmest

In de 19e eeuw werd ontdekt hoe je zelf mest kon maken. Dit had grote gevolgen, want de kunstmest zorgde ervoor dat in korte tijd grote hoeveelheden grond bemest konden worden. Ook grond die voorheen niet zo geschikt was voor de boer, zoals heide, werd vruchtbare landbouwgrond dankzij de kunstmest.

Verdroging en verontreiniging

Het was een veel snellere manier van bemesten dan het gebruik van vloeiweiden. Helaas heeft kunstmest ook nadelen. Het zorgt voor verdroging verstoort de Biodiversiteit van het land en voor verontreiniging van het water.

Duurzame bemesting

Middeleeuwse boeren waren eigenlijk zo gek nog niet. Hun ‘ouderwetse’ manier van bemesten is schoon en duurzaam. Daarom hebben ze op landgoed Het Lankheet besloten het oude vloeiweidensysteem weer te gebruiken. Verderop zie je hoe dat gebeurt.

Balkengat

Neem een kijkje bij het Balkengat en loop dan weer terug naar de route. Vroeger werd hout langdurig in stromend water – een balkengat – gelegd. Het 'wateren' maakt het hout sterk, waterbestendig en minder vatbaar voor schimmels.

Wateren, drogen en zagen

Op deze locatie wordt naaldhout, zoals sparren en dennen, op een traditionele wijze gewaterd, gedroogd en gezaagd.

Waterzuivering

Over het water springen van de ene naar de andere grote steen, dwars door de Kidney Pools. Wist je dat ‘Kidney’ het Engelse woord voor ‘nier’ is? De stenen en de vijvers links en rechts hebben, als je goed kijkt, de vorm van een nier.

Nieren zijn bijzondere en belangrijke organen, want elke dag helpen ze het lichaam van de mens om afvalstoffen te verwijderen.

Na tunnel langs rietvelden

Dat doen de vijvers in het Waterpark niet zelf maar ze herbergen het gezuiverde water uit de rietvelden. Door de tunnel kom je in het klimaatbos, waar een experiment is gestart om te zien wat de invloed van de klimaatverandering is voor de vegetatie.

Moerasplanten

Als je goed telt, zie je 18 rietvijvers liggen, die onderling verbonden zijn. Ze vormen samen een helofytenfilter. ‘Helofyten’ is een ander woord voor moerasplanten. Riet is niet alleen een moerasplant maar ook de best zuiverende plant ter wereld!

Zuivering

De waterzuivering gaat hier als volgt: men laat water uit de nabijgelegen beek door de 18 rietbassins stromen. In dat water zitten allerlei stoffen die voor de natuur niet zo goed zijn, bijvoorbeeld stikstof en fosfaat. Het riet neemt die stoffen in haar bladeren en stengels op.

Hergebruik

Op het moment dat het riet hoog gegroeid is, wordt het geoogst. Tegelijkertijd met het riet worden dus ook de ‘foute stoffen’ verwijderd. Het schone water stroomt vervolgens via kleine beekjes terug het gebied in. En daar wordt het weer gebruikt voor het bevloeien van de weiden.

De Waterboog

In juni 2009 werd de Waterboog samen met twee andere kunstwerken van Malou Busser en Niek Verschoor onthuld. "De gesloten circel vormt op het hoogste punt het hart van het Waterpark. Het kunstwerk legt over de dijk heen een verband tussen de Buurserbeek en de rietvelden", aldus het Waterpark.

WaterWachters

Bij de ingang van het park wordt de bezoeker welkom geheten door twee enorme WaterWachters; vaasachtige vormen en lange, gebogen staken met glazen platen die omhoog reiken en de lucht weerspiegelen. In het glas is de naam van het landgoed gegoten.

Waterloop

Als je het Waterpark uitloopt, ga je rechts de brug over. In plaats van de brug kun je ook de Voorde nemen. Een Voorde is een doorwaadbare plaats in een rivier of beek. In de tijd dat er nog geen bruggen waren, zochten de mensen zo’n ondiepe plek in een rivier op om over te steken.

Een Voorde diende niet alleen voor het oversteken maar er ontstonden ook vestigingen op die plek. Zelfs dorpen en steden zoals Lichtenvoorde en Amersfoort.

Oostendorper Watermolen

Het is niet vreemd dat Jacob van Ruysdael – een van de beroemdste schilders van de Gouden Eeuw – zich door de 16-eeuwse Oostendorper Watermolen liet inspireren. De twee molens, een korenmolen en een oliemolen, staan prachtig aan de Buurserbeek.

Waterrad

Je ziet dat ze een waterrad hebben, de korenmolen heeft er zelfs twee. Hiermee kan de stuwkracht van het water worden omgezet in aandrijfkracht voor de molens.