Een natuurakker is een akker met (oude) granen, akkerbloemen en kruiden, zonder productiedoeleinden. Omdat er geen oogstdoel is, vindt er geen bemesting plaats en worden geen bestrijdingsmiddelen gebruikt. Dit geld ook voor bloemenweides; bloemrijke graslanden waarin allerlei grassen, kruiden en meerjarige bloemen groeien. Ieder jaar neemt het aantal bloemrijke graslanden en natuurakkers af. Daarmee verliezen veel soorten insecten, vogels en zoogdieren hun veilige leefomgeving. Reden genoeg om er zuinig op te zijn en nieuwe in te zaaien!
Kenmerkend agrarisch landschap
Vroeger bestond een groot deel van de landbouwgrond in Nederland uit graanakkers. Het oogsten gebeurde handmatig en tussen het graan groeiden volop akkerkruiden. Door mechanisatie, schaalvergroting en onkruidbestrijdingsmiddelen, zijn deze akkerkruiden nu grotendeels verdwenen. Bovendien heeft op veel akkers het graan plaatsgemaakt voor maïs; een gewas dat hoog groeit en daardoor een besloten karakter geeft aan het landschap. En dat is jammer, want daarmee verdwijnt het open, agrarische landschap van Overijssel met de goudgele glans van de graanakkers.
Afname soortenrijkdom
Door het verdwijnen van graanakkers en akkerkruiden krijgen vogelsoorten zoals de geelgors en patrijs het moeilijk. Ook verschillende soorten muizen verdwijnen, zoals de dwerg- en veldmuis. De muizen vormen op hun beurt een voedselbron voor roofdieren en roofvogels. Door het verdwijnen van een eeuwenoud landbouwsysteem, zijn al deze soorten in aantallen afgenomen.
Ecologische waarde natuurakker
Landschap Overijssel zet zich in voor het behoud van natuurakkers. Een natuurakker blijft in de winterperiode ongemoeid en biedt daardoor een veilig onderkomen aan zoogdieren, vogels, amfibieën, reptielen en insecten. Daarnaast is een natuurakker voor veel vogels een natuurlijke voedselbron om de winter door te komen en een fijne broedplek in het voorjaar.
Bloemenweide of bloemrijk grasland
Ook bloemenweides hebben grote natuurwaarde voor allerlei vogels, zoogdieren en insecten, waaronder de wilde bij! Voor een bloemrijk grasland is een schrale, voedselarme bodem ideaal. Je kunt een bloemenweide nieuw inzaaien, maar het is ook mogelijk om een bestaand grasland om te vormen tot bloemenweide door middel van maaibeheer; door slechts één à twee keer per jaar te maaien en het maaisel af te voeren heb je grote kans dat het gras langzaamaan plaats maakt voor bloemen.
Zelf een natuurakker of bloemenweide aanleggen?
Een goed idee, want daarmee draag je bij aan onze biodiversiteit. Wij helpen je dan ook graag op weg. In bijgaande handleidingen vind je tips over soortenmengsels, bodemtypes, momenten van zaaien en kiemen en over onderhoud.
