Dieren

Egel

Egel, Mark Zekhuis
Egel  Foto Mark Zekhuis
N 52° 29.556' E 006° 12.077'

Hoewel ze ruim vijf- tot achtduizend stekels hebben, is de knuffelfactor van egels hoog. In november kun je ze zien scharrelen in je tuin, in het park om de hoek of in het bos waar je een ommetje maakt. Egels brengen de natuur bij mensen thuis. Jammergenoeg gaat het niet goed met de egel in Nederland. De verspreiding van de soort is de laatste 10 jaar met maar liefst 30-50% achteruitgegaan. Ze kunnen dus mensenhulp gebruiken!

Geliefd

Samen met de eekhoorn is de egel een van de meest geliefde zoogdieren van Nederland. Natuurlijk helpt zijn uiterlijk mee: op zijn rug zitten zo’n vijf- tot achtduizend stekels die, zeker als de egel zich oprolt, hem beschermen tegen andere roofdieren zoals dassen en roofvogels. Hij heeft een schattig spits snuitje met snorharen die hij gebruikt bij het zoeken naar voedsel. Zijn kraaloogjes hebben weinig nut; de egel is een nachtdier en flink bijziend.

“Wat hem populair maakt is dat de egel, in tegenstelling tot de steenmarter, geen schade veroorzaakt. En het is een van de weinige zoogdieren die je rond je huis ziet. Egels brengen de natuur bij mensen thuis.”
Jacob van der Weele, ecoloog bij Landschap Overijssel

Afname

We zien al decennialang dat de egel het moeilijk heeft. In de laatste 10 jaar gaat de soort met maar liefst 30-50% achteruit. Dat is zorgelijk omdat egels juist dieren zijn die leven van een breed voedselaanbod: slakken, regenwormen, insecten en ook fruit, bessen en paddenstoelen. Als egels het moeilijk hebben, zegt dat iets over de algehele staat van de natuur. Egels kunnen dus best wat mensenhulp gebruiken. Zorg bijvoorbeeld dat egels makkelijk van tuin naar tuin kunnen, zeker in steden met veel schuttingen is dat iets om op te letten. Heb je het geluk dat een egel jouw tuin heeft uitgekozen voor zijn winterslaap, let rond maart of april dan op, dan ontwaken ze namelijk. Na een paar maanden winterslaap is het zaak om zo snel mogelijk aan te sterken. Ruim een kwart van hun lichaamsgewicht zijn ze tijdens de winterslaap kwijtgeraakt. Kortom: ze hebben honger en zin in regenwormen en slakken.

Egel
Egel  Foto Mark Zekhuis
Egel, Mark Zekhuis
Egel  Foto Mark Zekhuis
Egel close up
Egel close up  Foto Mark Zekhuis

Zelf iets doen voor de egel?

Zie hier onze tips:

  • Dek putten en andere gaten af;
  • Leg een plankje in veeroosters, poelen of vijvers, zodat de egel eruit kan klimmen;
  • Laat het blad liggen in de tuin, maak rommelhoekjes en composthopen;
  • Stimuleer extensief begraasde weides. Egels zoeken graag mestkevers en wormen onder uitwerpselen;
  • Zorg voor poelen, sloten, vijvers en beken met schuine oevers;
  • Zorg voor variatie op het erf (tuin) met blader-, tak- en composthopen als voedsel, slaap- en overwinteringsplek
    voor de egel. Ook rommel- hoekjes en takkenrillen passen hierbij. Ruim hierbij afval en netten wel op, deze kunnen schadelijk zijn voor de egel;
  • Laat de egel zich niet zien? Kijk of er uitwerpselen zijn: kleine zwarte keutels van zo’n 2,5 cm. Als de egel veel kevers heeft gegeten, glinsteren de keutels. Dit komt door de glinsterende schilden van de kevers. Wanneer de egel veel bessen op heeft, zie je hiervan schilletjes terug in de keutels;
  • Zorg ervoor dat egels en andere dieren verjaagd zijn als je gaat maaien (of een vuur maakt) en zorg ervoor dat plekken waar egels mogelijk overwinteren met rust worden gelaten;
  • Meer informatie vind je op de website van de Zoogdiervereniging.